Baş Dönmesinin Nörolojik Sebepleri Nelerdir?

Baş dönmesi, günlük yaşamda sık karşılaşılan ve birçok farklı sebepten kaynaklanabilen bir şikâyettir. Kimi zaman geçici ve masum bir durum olabilirken, bazen de ciddi nörolojik hastalıkların habercisi olabilir. Özellikle sık tekrar eden, uzun süren veya diğer belirtilerle (görme kaybı, uyuşma, konuşma bozukluğu gibi) birlikte görülen baş dönmeleri mutlaka bir nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

Bu yazımızda, baş dönmesinin nörolojik sebepleri üzerine detaylı bilgi vereceğiz.

Baş Dönmesi Nedir?

Baş dönmesi (vertigo), kişinin çevresinin veya kendisinin döndüğünü hissetmesiyle karakterize bir durumdur. Genellikle denge sistemindeki sorunlardan kaynaklanır. Dengeyi sağlayan sistem; iç kulak, gözler ve beyindeki denge merkezleri ile birlikte çalışır. Bu zincirdeki herhangi bir bozulma baş dönmesine yol açabilir.

Baş Dönmesinin Nörolojik Sebepleri

1. Migren

Migren sadece baş ağrısı yapmaz; bazı hastalarda vestibüler migren denilen özel bir form baş dönmesiyle seyreder. Bu durum saatler sürebilir ve genellikle bulantı, ışığa karşı hassasiyet ve seslere duyarlılık eşlik eder.

2. Beyin Damar Tıkanıklıkları (İnme)

Beyin sapı ve beyincik, denge kontrolünde kritik rol oynar. Bu bölgelerde damar tıkanıklığı veya kanama olduğunda baş dönmesi aniden gelişir. İnme şüphesi varsa vakit kaybetmeden acil servise başvurmak gerekir.

3. Multipl Skleroz (MS)

MS, merkezi sinir sistemini etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Hastalık sırasında beyinde oluşan plaklar denge merkezlerini etkileyerek baş dönmesine, dengesizliğe ve görme bozukluklarına neden olabilir.

4. Beyin Tümörleri

Nadir görülen bir neden olsa da, beyincik veya beyin sapında yerleşen tümörler baş dönmesine yol açabilir. Genellikle ilerleyen süreçte bulantı, kusma, baş ağrısı ve denge kaybı da eşlik eder.

5. Epilepsi

Bazı epilepsi türleri, nöbet öncesinde veya sonrasında baş dönmesi ile kendini gösterebilir. Özellikle temporal lob epilepsisi baş dönmesi benzeri aura ile başlayabilir.

6. Nöropatiler

Periferik sinirlerin hasarı sonucunda beyinden kaslara doğru iletilen denge sinyalleri bozulabilir. Bu durum özellikle diyabetik nöropatilerde görülebilir.

Baş Dönmesinde Tehlike Sinyalleri

Aşağıdaki belirtiler baş dönmesiyle birlikte görülüyorsa acilen bir nöroloji uzmanına başvurmak gerekir:

• Konuşma bozukluğu

• Çift görme veya ani görme kaybı

• Kol veya bacakta uyuşma, güçsüzlük

• Yutma güçlüğü

• Şiddetli ve ani başlayan baş ağrısı

Baş Dönmesinde Tanı ve Tedavi

Tanı koymak için öncelikle detaylı bir nörolojik muayene yapılır. Gerektiğinde MR, BT, kan testleri, odyolojik testler kullanılır. Tedavi, baş dönmesine yol açan nörolojik hastalığa göre planlanır:

• Migren için yaşam tarzı düzenlemeleri ve ilaç tedavisi,

• İnme için acil tedavi ve kan sulandırıcılar,

• MS için bağışıklık sistemi düzenleyici ilaçlar,

• Epilepsi için antiepileptik ilaçlar,

• Tümör için cerrahi veya radyoterapi uygulanabilir.

Baş dönmesi, göz ardı edilmemesi gereken önemli bir semptomdur. Nörolojik sebepler, baş dönmesinin altında yatan ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Özellikle ani başlayan, şiddetli ve tekrarlayan baş dönmeleri vakit kaybetmeden uzman değerlendirmesi gerektirir.

Unutmayın: Baş dönmesi basit bir sorun olabileceği gibi, hayatı tehdit eden bir nörolojik hastalığın da ilk işareti olabilir.